Niersteenvergruizer

In overleg met uw uroloog is besloten dat de steen in uw nier of urineleider behandeld gaat worden met de niersteenvergruizer. In deze informatie leest u meer over een behandeling met de niersteenvergruizer. Het is goed u te realiseren dat de situatie voor u persoonlijk net iets anders kan zijn dan hier is beschreven. Als uw gezondheidstoestand tijdens de wachtperiode verandert, laat ons dit dan weten. Ook als u de steen hebt uitgeplast moet u dit aan ons melden, zodat wij onze behandeling hierop zo nodig kunnen aanpassen.

Wat houdt de behandeling in

Opname in het ziekenhuis is niet nodig. De niersteenvergruizer is een apparaat dat met schokgolven energie opwekt. Deze energie wordt geconcentreerd in één punt. U ligt op een met water gevuld kussen. Soms wordt het apparaat tegen het lichaam geschoven. Door de energie te concentreren ter plaatse van de steen, wordt deze vergruisd tot zeer kleine deeltjes. Deze steendeeltjes komen in uw blaas terecht en kunt u via de natuurlijke weg uitplassen. De duur van de behandeling hangt af van de grootte en de hardheid van de steen maar duurt maximaal 1 uur.

Waarom een behandeling

Een steen in de urinewegen kan hevige pijn veroorzaken. Tevens kan een steen de urinewegen afsluiten waardoor de urineafvoer wordt belemmerd. Een steen kan de urinewegen ook beschadigen, dan treedt er bloedverlies op. Ook is er door de aanwezigheid van een steen een verhoogde kans op ontsteking.

Voorbereiding

Tijdens de behandeling worden onder röntgendoorlichting opnames gemaakt van de steen in de nier of de urineleider. Om de steen goed in beeld te brengen, moeten de darmen leeg zijn. Als dit nodig is, krijgt u hierover aanwijzingen van uw uroloog. Voor de behandeling hoeft u niet nuchter te zijn. U kunt dus op de dag van uw behandeling gewoon eten en drinken zoals u gewend bent. De uroloog schrijft pijnstillers voor, deze moeten 1 uur voor de behandeling ingenomen worden. Wanneer u medicijnen gebruikt, bespreekt de uroloog welke medicijnen u niet meer mag gebruiken of tijdelijk moet stoppen in verband met de behandeling.  Doe dit nooit op eigen initiatief! Neem een medicatieoverzicht mee. Bent u zwanger of bestaat de kans dat u zwanger bent, bespreek dit. De behandeling moet dan worden uitgesteld. Tijdens het onderzoek is er de mogelijkheid om muziek te luisteren via uw eigen mobiele telefoon. Neem voor de zekerheid extra ondergoed mee.

De behandeling

U mag op de afgesproken dag en tijd plaatsnemen in de wachtruimte op de polikliniek Urologie. U hebt dan al de voorgeschreven pijnstilling ingenomen. Soms wordt er direct voor de behandeling nog een foto gemaakt om de precieze plaats van de steen te bepalen. De laborant komt u halen en vraagt u deels uit te kleden. Daarna neemt u plaats op het apparaat, met de betreffende zijde naar de vergruizer of op de buik. Bijvoorbeeld wanneer de steen laag in de urineleider zit. Om goed contact tussen lichaam en apparaat te garanderen, brengen we een ruime hoeveelheid lauw water/gel tussen u en de vergruizer aan. Het opsporen van de nierstenen gebeurt met röntgenstralen of ultrageluidsgolven (echo). De niersteenvergruizer richt een hoge concentratie schokgolven op de niersteen. Deze schokgolven zijn hoorbaar als harde tikken. Hierdoor valt de niersteen uiteen in gruis. De meeste patiënten ervaren deze als stevige tikken op de plaats waar de schokgolven gericht zijn en een zeurend gevoel in buik en/ of rug. 

Na de behandeling

Om de nieren en de blaas goed te spoelen, moet u na de behandeling veel drinken. De verbrijzelde stukjes steen worden door u uitgeplast. De stukjes steen kunnen de binnenkant van de nier licht beschadigen. Hierdoor kan tijdelijk een kleine bloeding ontstaan die uw urine rood kleurt. Dit kan soms een paar dagen duren. De stukjes steen kunnen wat stuwing in de nier geven. Dit kan een krampachtige pijn (koliek) veroorzaken. Deze pijn straalt vanuit de zij naar de onderbuik. U krijgt medicijnen voorgeschreven waarmee de pijn snel verdwijnt. Als u zich na de behandeling goed voelt, kunt u weer naar huis.

Weer thuis

Na enkele weken komt u op controle bij uw uroloog. Vooraf vindt er controle plaats middels een foto naar het effect van de vergruizing. Vooral bij grotere stenen komt het regelmatig voor dat de steen niet in één keer volledig vergruist. Houd in dat geval rekening met een herhaling van de behandeling.

Na uw ontslag uit het ziekenhuis zijn er geen beperkingen. U kunt uw werkzaamheden weer gewoon hervatten. Wel moet u gedurende vier tot vijf dagen minimaal twee liter per dag blijven drinken.

Indien u koorts krijgt dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek Urologie. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de afdeling Spoedeisende hulp.

Bijwerkingen

• Omdat je de vergruisde steendeeltjes langs de natuurlijke weg uitplast, kan het zijn dat je koliekpijnen krijgt (krampende pijn vanuit de zij uitstralend naar de onderbuik). Je krijgt een recept mee voor medicijnen die deze kolieken verhelpen. Als deze medicijnen de pijn niet onderdrukken, kun je contact opnemen met de poli urologie.
• Het steengruis kan de binnenzijde van de nier licht beschadigen. Hierdoor ontstaat een tijdelijke bloeding. De urine is daarom bij vrijwel iedereen na de behandeling tijdelijk rood gekleurd. Dit is niet verontrustend of gevaarlijk. Door de schokgolven kan de huid beschadigen. Dit ziet er uit en voelt aan als een schaafwond. Deze wond geneest binnen enkele dagen.
• Sommige patiënten krijgen na de ingreep lichte koorts. Meestal komt dit voor bij patiënten die voor de behandeling al een urineweginfectie hadden. In dit geval moet je volgens voorschrift enkele dagen antibiotica gebruiken om de infectie te bestrijden.

Wanneer moet u direct contact opnemen?

• Als de pijn, ondanks de voorgeschreven medicijnen, niet uit te houden is.
• Als u boven de 38,5 graden Celsius koorts krijgt.
• Als de urine na 1 week nog helder rood gekleurd is.
• Als u niet meer kunt plassen.
• Als u veel stolsels uitplast.