Wondverzorging thuis na een operatie

U bent geopereerd in het Elkerliek ziekenhuis. U heeft een operatiewond. Als u naar huis gaat, is het belangrijk dat u weet hoe u uw operatiewond verzorgt.  

Operatiewond

In de meeste gevallen geneest een operatie- of chirurgische wond zonder problemen. Echter na een ingreep is de natuurlijke barrière om infecties tegen te gaan, doorbroken; belangrijk is, om zo schoon mogelijk met de wond om te gaan. De huid is immers geopend. Tijdens uw opname zijn hygiënische maatregelen genomen om te voorkomen dat de wond gaat ontsteken, zoals het desinfecteren van de handen en het dragen van handschoenen. Tijdens de operatie wordt er zo steriel mogelijk gewerkt. Bij sommige ingrepen krijgt u profylactisch antibiotica. Ook kan het zijn dat u voorafgaand aan de ingreep behandeld bent met neuszalf en een speciale zeep; dit om te voorkomen dat bacteriën, die u mogelijk zelf bij u draagt in de neus, een infectie veroorzaken in de wond.Ook thuis is het belangrijk de wond zorgvuldig en zo hygiënisch mogelijk te verzorgen, om te voorkomen dat er een infectie optreedt in de operatiewond. Een chirurgische wondinfectie ontstaat meestal binnen 30 dagen na de operatie. Een geïnfecteerde wond zorgt voor overlast en pijn. Dit willen we uiteraard voorkomen.

Genezing van de wond

Een kleine operatiewond sluit in principe tussen 24 en 48 uur. Na 48 uur mag u voor het eerst het verband of de pleister verwijderen. Door de operatie kan er zwelling ontstaan rondom de wond, waardoor het wondgebied ook wat harder aan kan voelen. Er kan ook wondvocht in de wondholte lopen. Dit wordt seroomvorming genoemd en is geen reden tot ongerustheid. Het kan enige tijd duren voordat de zwelling en het vocht helemaal zijn verdwenen. Zit de zwelling in uw arm of been, dan kunt u deze gerust hoger leggen (hoger dan het hart). Ook kan een wond pijnlijk zijn, trekken of een beetje lekken. Daarnaast kan de huid rond de wond ook gekleurd zijn door een bloeduitstorting. Deze kan door de zwaartekracht uitzakken, waardoor de verkleuring zich verplaatst. Alle genoemde wondverschijnselen horen bij een normale wondgenezing.  

Pijnbestrijding

Als de wond pijn doet kunt u paracetamol nemen, maximaal 4 keer 2 tabletten van 500 mg per dag, of de door uw behandelaar voorgeschreven pijnmedicatie. 

Voorzorgsmaatregelen thuis

• Kom niet onnodig aan de wond.
• Laat ook anderen niet met hun handen aan de wond komen.
• Neem de normale hygiëne maatregelen in acht, zoals het wassen van de handen na toiletgebruik, na het snijden van bijvoorbeeld vlees en na het aaien van huisdieren.
• Voorkom druk of wrijving, evenals verweking door te lang douchen.
• Douchen mag, ook met een drain, baden niet. Afspoelen van de wond is voldoende. Gebruik geen washandje, zeep en bodylotion. Gebruik een schone handdoek. Dek na het douchen de wond zo nodig af met een nieuwe droge pleister
• Verschoon uw kleding of beddengoed als de wond heeft gelekt.
• Indien in het ziekenhuis een buideltasje is aangemeten voor een drain, kunt u dit voor het slapen gaan verwijderen. Leg de drain dan in bed naast u neer.
• De eerste twee weken mag u niet zwemmen of zolang de wond nog open is niet. 
• U mag normaal bewegen voor zover de pijn dit toelaat, tenzij u andere instructie van uw behandelaar heeft gekregen.           

Verzorgen van de wond

• Was uw handen met zeep voordat u de wond verzorgt. Droog uw handen af met een schone handdoek.
• Als de wond droog is, zijn verband of pleisters meestal niet meer nodig. Eventueel kan een ‘eilandpleister’ gebruikt worden. Deze zijn verkrijgbaar bij de drogist.
• Breng geen zalf of desinfectantia aan op de wond.
• Was ook na het verzorgen van de wond uw handen met zeep.
• Houd gebruikte en schone pleisters/gaasjes/verband gescheiden. 

Op sommige wonden worden in het ziekenhuis speciale pleisters geplakt die langer moeten blijven zitten. Hier wordt u apart over geïnformeerd (PICO, Medilex). 

Thuiszorg

Als u thuiszorg krijgt, heeft de transferverpleegkundige tijdens de opname met u afgesproken vanaf wanneer en hoe vaak u thuiszorg kunt verwachten en of zij de wond verzorgen. 

Hechtingen

• Meestal gebruikt de chirurg/orthopeed oplosbare hechtingen om de wond te sluiten. Deze verdwijnen vanzelf. Sommige hechtingen lossen pas na ongeveer drie weken op. Als de uitwendige uiteinden van de hechtingen gaan irriteren, kunt u deze na 14 dagen met een schone schaar net boven de huid afknippen. Of als u nog een controle afspraak heeft, vraag het de polikliniekassistente.
• Soms zitten er ook hechtpleisters (steristrips) op de wond. Deze mogen na vijf dagen verwijderd worden. Bij een orthopedische wond moeten de hechtpleisters 10 tot 12 dagen blijven zitten. Ze kunnen ook verwijderd worden bij de controleafspraak.
• Als u ‘nietjes’ (agraves) in de wond heeft moeten deze 12 tot 14 dagen na de operatiedatum verwijderd worden bij de controleafspraak. 

Wanneer moet ik contact opnemen?

• Als er een rode vlek ter hoogte van de wond ontstaat. Meestal is de wond dan ook pijnlijker geworden (alleen rode wondranden zonder uitbreiding daarbuiten mag).
• Als u koorts heeft, hoger dan 38,5 graden Celsius.
• Als de wond spontaan open gaat.
• Als de wond (stinkende) pus/vocht lekt.
• Als de pijn onverwacht erg toeneemt.
• Als de wond spontaan gaat bloeden. Start eerst zelf met tien minuten ONAFGEBROKEN op de wond te drukken. Als het bloeden niet stopt, neem contact op. 

U kunt tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek van uw behandelaar. Buiten kantoortijden kunt u contact opnemen met de Spoedeisende hulp.