Het onzichtbare wordt zichtbaar

Het onzichtbare wordt zichtbaar

Geplaatst: 4-10-2012

Wat een chirurg doet is wel bekend. Ook de beroepen oogarts of huidarts laten weinig aan de verbeelding over. Maar wat doet een patholoog? Wat doet iemand die zich verdiept in de ‘microscopische diagnostiek’? Ofwel, wat doe ik nu eigenlijk?

Patiënten zien ons niet, toch zijn wij erg betrokken bij de patiëntenzorg. Ons werk richt zich op het microscopisch onderzoek van cellen en weefsels. Voor we dat onderzoek kunnen doen, moet het menselijk materiaal dat we willen bekijken eerst  voorbewerkt worden. Deze voorbewerking, die deels door de pathologen, maar merendeels door onze analisten gedaan wordt, is nodig omdat we cellen en weefsels niet ‘zomaar’ onder een microscoop kunnen bekijken.

Een voorbeeld
Een plastisch chirurg verwijdert een moedervlek. Ze verwacht dat het een aangeboren moedervlek is, maar vraagt ons het huidstukje toch te onderzoeken omdat ‘op het oog’ niet altijd zeker is of de huidafwijking goedaardig of kwaadaardig is. De moedervlek wordt aangeleverd in formaline (‘sterk water’). Eerst gaan  wij kijken, opmeten en soms ook voelen. Onze bevindingen beschrijven we zorgvuldig. In dit geval staat in het verslag: ‘een ovaal huidfragment met een scherp begrensde afwijking, een doorsnede van 1,5 cm en een wat onregelmatig huidoppervlak. De afwijking lijkt geheel verwijderd. Tussen de afwijking en de sneerand zit nog 1 mm normale huid.’

Vervolgens snijden we het weefsel in plakken  en we maken het ‘hard’  in paraffine. Nu kunnen we er hele dunne plakjes van snijden die we op glaasjes  plakken. Met behulp van kleurstoffen worden de structuren in het weefsel zichtbaar gemaakt, waardoor het gereed is voor bestudering onder de microscoop.
 
Onder de microscoop zie ik dat in de huid veel cellen liggen die passen bij een moedervlek. Deze ‘moedervlekcellen’ liggen hier en daar dicht tegen de dunne bloedvaatjes aan. Op één plaats puilt zelfs een groep cellen uit in een bloedvat. Ook zie ik dat de cellen in een haarspiertje gegroeid zijn en dat er veel cellen rond de haarzakjes liggen. Het past allemaal precies bij het beeld dat ik verwachtte aan te treffen. Het plaatje is rond. Wat met het blote oog niet zichtbaar was, is onder de microscoop zichtbaar geworden: ik bericht de plastisch chirurg dat het met zekerheid een aangeboren moedervlek is.

Cilia Ferrier, patholoog

9123 keer gelezen