Geen voorraad radioactief materiaal



1 januari 0001

Wat is nu eigenlijk nucleaire geneeskunde? En waar komen die radioactieve stoffen eigenlijk vandaan? Uit een kernreactor? Jazeker!

Met behulp van radioactieve stoffen stellen we diagnoses én behandelen we patiënten. De medisch specialist die dit vak uitoefent wordt nucleair geneeskundige genoemd.

Om diagnoses te kunnen stellen, richten wij ons in ons werk op de fysiologische of biologische processen in het lichaam. We zoeken daarbij natuurlijk naar afwijkingen. Hiervoor gebruiken wij radioactieve stoffen, die we medische isotopen noemen. Deze isotopen worden ingebouwd in bepaalde stoffen, zodat het isotoop in het lichaam naar de juiste plek, het juiste orgaan wordt getransporteerd. Dit orgaan kan dan, door de aanwezigheid van die radioactieve stof, met een speciale camera in beeld worden gebracht.

Het klinkt eng. Radioactieve stoffen inspuiten. Gelukkig valt dat nogal mee. We gebruiken namelijk hele kleine hoeveelheden van dit materiaal. De straling is dus gering en vergelijkbaar met de zogenaamde ‘achtergrondstraling’ die iedereen jaarlijks ontvangt.

Ons vak is afhankelijk van de medische isotopen die worden gemaakt in slechts zes (!) kernreactoren, verspreid over de hele wereld. In Nederland staat een dergelijke reactor in Petten in Noord Holland, maar er wordt ook geproduceerd in Canada, België, Zuid-Afrika, Frankrijk en Australië.

Wie denkt dat wij een grote opslag van radioactief materiaal hebben, heeft het mis. Omdat wij voornamelijk werken met isotopen die hun radioactiviteit snel kwijtraken, kan er geen voorraad aangelegd worden. Dat betekent wel dat een vermindering van het aanbod direct leidt tot problemen. Dit merkten we bijvoorbeeld in maart 2010 toen door het samenvallen van regulier onderhoud van een reactor, een achterlopende reparatie in Canada én problemen met de reactor in Petten een groot probleem ontstond in de levering. Dit was toen even wereldnieuws.

De korte houdbaarheid maakt het ook noodzakelijk om een vrij strikte planning van onderzoeken aan te houden. Onderzoeken kunnen niet zomaar een halve dag of een dag uitgesteld worden, omdat de radioactieve stof dan niet meer werkt.

U begrijpt dus dat het extra van belang is om op tijd te zijn. Voor ons als afdeling blijft het daarbij steeds een logistieke uitdaging om alle onderzoeken volgens deze tijdsplanning uit te voeren.

Nanda Louwers-Smulders
Robbert Verkooijen
Nucleair geneeskundigen