Slaapapneu behandeling, symptomen en oorzaken

Inhoudsopgave

Slaapapneu is een probleem waar veel Nederlanders last van hebben. Philips deed een onderzoek onder 4200 medewerkers. Bijna zeven procent van de medewerkers had last van slaapapneu. Opvallend is dat tachtig procent van alle patiënten niet doorheeft dat hij er last van heeft.

In sommige gevallen merkt men niet eens dat hij slaapapneu is. De enige klacht die speelt, is dat men zich (ernstig) vermoeid voelt. Slaapapneu kan er op langere termijn toe leiden dat men minder goed of niet meer kan functioneren.

Wat is slaapapneu?

Slaapapneu komt van het Griekse woord ‘apnea’ en betekent ‘zonder adem’. Dit is wat er letterlijk gebeurt bij patiënten die last hebben van slaapapneu. Tijdens het slapen stokt de adem van de patiënt. Daardoor ademen patiënten soms van enkele seconden tot volle minuten niet door. Adempauzes kunnen meerdere keren per uur optreden. De hersenen geven vervolgens het lichaam een pulsje dat de ademhaling op gang moet komen. Zou dat niet gebeuren, dan bestaat er een direct verstikkingsgevaar. Om die reden begint het lichaam weer te ademen.

Een dergelijke puls bestaat meestal uit een schok. In sommige gevallen schrikt men daardoor kort wakker. Daarna volgt er een zwaar snurkend geluid en hapt men naar lucht. Ruim tachtig procent van de mensen die gediagnosticeerd werd met slaapapneu, heeft zelf niet door dat de klachten spelen.

Men wordt in lang niet alle gevallen wakker van de adempauzes. Anderen zijn slechts kort wakker. Slaapapneu is een chronisch slaap probleem. Zowel de bedpartner als de patiënt zelf kunnen behoorlijk last hebben van deze aandoening. Ten eerste de patiënt zelf, die zich elke dag zeer vermoeid voelt. Alles is dan even te veel.

Op langere termijn heeft dit een negatief effect op het functioneren van de patiënt. Door het harde snurken van de patiënt heeft ook de bedpartner moeite met de slaap. Slaapapneu gaat namelijk gepaard met extreem snurken.

Wanneer men niet doorheeft dat hij last heeft van slaapapneu, zijn er nog andere symptomen die deze aandoening kunnen doen vermoeden: wakker worden met hoofdpijn, het hebben van een droge mond of het gevoel dat men niet of nauwelijks geslapen heeft.

Slaapapneu herkennen

Slaapapneu komt bij vrijwel alle mensen voor. Een korte ademstilstand tijdens de slaap is normaal. Pas wanneer deze stilstanden meerdere keren voorkomen en bovendien lang duren, is er sprake van een directe dreiging voor de gezondheid van de patiënt. Slaapapneu kan in zo’n geval leiden tot verstikkingsgevaar. Daarom is deze aandoening een serieus probleem. Bovendien voelt men zich overdag zeer vermoeid en heeft hij moeite met het functioneren.

In zo’n geval is een bezoek aan de huisarts nuttig. Deze kan de patiënt doorverwijzen naar het ziekenhuis. Meestal volgt er dan een slaaponderzoek, wat men een polysomnografie noemt. Een slaaponderzoek kan naast slaapapneu ook andere zaken aan het licht brengen. Tijdens zo’n onderzoek wordt aangetoond of men last heeft van deze aandoening en in welke mate.

Tijdens het onderzoek wordt er naar verschillende factoren gekeken. Bijvoorbeeld het aantal keren dat de adem stokt tijdens het slapen, per uur. Dit noemen onderzoekers de AHI, de Apneu, Hypopneu Index (AHI). De AHI geeft aan hoe erg de patiënt last heeft van slaapapneu.

Slaapapneu is ook thuis gemakkelijk te herkennen. Dit is mogelijk door een audio-, of video-opname te maken van de slaap. Door de opname te analyseren en het aantal keren dat de adem stokt te tellen, kan men herleiden of hij last heeft van deze chronische aandoening.

Soorten slaapapneu

Chronische slaapapneu bestaat uit twee soorten. Patiënten kunnen last hebben van CSAS en OSAS. Ten eerste is er het Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS). Het kenmerk van dit apneu is dat de luchtweg tijdelijk geblokkeerd wordt. De keelspieren verslappen tijdens de slaap, waardoor er minder of amper lucht door de keel gaat. Rond de zeventig procent van de mensen met slaapapneu heeft deze vorm.

In sommige gevallen is er sprake van het Centraal Slaap Apneu Syndroom (CSAS). De hersenen geven dan niet de juiste signalen door naar de spieren die de ademhaling regelen. Daardoor stokt de ademhaling. In sommige gevallen hebben patiënten last van beide vormen. Zij voelen zich overdag zeer vermoeid.

Oorzaken en risico’s

Slaapapneu is een serieus probleem dat voornamelijk voorkomt bij ouderen en mensen met overgewicht. Toch kunnen ook gezonde twintigers last krijgen van dit probleem. Een slaapapneu is namelijk deels genetisch bepaald. Dit komt door de bouw van het strottenhoofd en de keel. Kinderen met vergrote amandelen kunnen hier last van krijgen.

In veel gevallen kan men zelf de slaapapneu verminderen, maar niet volledig behandelen. Het gebruik van alcohol-, kalmerings en slaap middelen is niet aangeraden wanneer men last heeft van slaapapneu. Bovendien hebben vrouwen die de menopauze hebben gehad een aanzienlijk grotere kans op het krijgen van slaapapneu.

Risico’s

Slaapapneu is niet zonder risico. Doordat de adem stokt, neemt de opname van zuurstof in het bloed af. Daardoor is er een gebrek aan diepe slaap, waardoor men een hoger risico loopt op: een hogere bloeddruk, hartaanvallen, overige hartproblematiek, beroertes, obesitas, diabetes, depressies, problemen met het geheugen en ongelukken in het verkeer. Om deze reden dient deze aandoening serieus genomen te worden. Wie vermoedt chronisch slaapapneu te hebben, kan het beste zich tot de huisarts wenden.

Behandeling slaapapneu

In sommige gevallen kan slaapapneu worden opgelost door af te vallen, wanneer de patiënt te zwaar is. Ook de slaappositie kan slaapapneu verminderen. Bijvoorbeeld door op de zij in plaats van op de rug te gaan liggen. Het vastnaaien van een tennisbal op de rug kan in dit geval helpen in de juiste positie te blijven liggen. Een goede slaappositie houdt in dat men het hoofdeinde hoger heeft dan het voeteneinde. Daardoor komt de ademhaling beter op gang.

Daarnaast wordt het risico op slaapapneu verlaagt als men stopt met roken en minder alcohol drinkt. Slaapmedicatie is niet effectief bij slaapapneu en kan het probleem zelfs verergeren. Slaapmedicatie zorgt voor slappe spieren rondom de mond waardoor slaapapneu alleen maar erger wordt. In sommige gevallen helpt het openhouden van de luchtwegen aan de hand van bijvoorbeeld neussprays (lees altijd de bijsluiter door of vraag om professioneel advies).

In andere gevallen is het doen van oefeningen raadzaam. Door oefeningen in de logopedie te doen, kunnen de mond- en keelspieren worden versterkt. Bijvoorbeeld door het uitspreken van klinkers op een overdreven manier. Een specialist kan de patiënt doorverwijzen naar de logopedist, maar in sommige gevallen ook naar de KNO-arts, in samenwerking met een longarts. Er kan sprake zijn van een multidisciplinair team.

Een van deze situaties is wanneer men aangewezen is op een operatie of het gebruik van ademhalingsapparaten en andere hulpstukken, zoals bijvoorbeeld: een mondstuk, een slaapbeugel of een slaapmasker, waardoor de luchtwegen niet geblokkeerd kunnen worden. Men doet nog steeds onderzoek naar slaapapneu. In sommige gevallen kan het slapen met steunkousen aan helpen het probleem te verminderen.

Lotte Krijger

Slaapexpert

Mijn naam is Lotte Krijger en ik hou van slapen! Ik verzamel graag informatie over slapen en slaapgerelateerde producten wat ik met plezier deel op deze website. Als moeder van een jonge dochter heb ik zelf veel te maken gehad met slapeloze nachten, waarbij veel tips en informatie vanuit eigen ervaringen voort komen. Een goede nachtrust is belangrijk en dat gun ik iedereen! Heeft u nog vragen, of ziet u graag een blog over een bepaald onderwerp, neem dan contact met mij op!