Zorgwijzer: stoppen met roken

In deze Zorgwijzer wordt informatie geboden die je kan helpen bij het stoppen met roken.

Daarbij komen de volgende onderwerpen aan bod:

  • De effecten en voordelen van stoppen met roken
  • Tips en voorbeelden om je rookverslaving aan te pakken
  • Mogelijkheden voor professionele hulp en medicatie
  • Vergoedingen vanuit je zorgverzekering

Wil jij vandaag nog stoppen met roken? Neem deze Zorgwijzer dan zeker even door.

Voordelen

Volgens onderzoek is het altijd zinvol om te stoppen met roken. Zelfs als je al 40 jaar hebt gerookt. Dat stelt Mohamed Hoesein van het UMC Utrecht in zijn proefschrift.

Een overzicht van de effecten op korte en lange termijn:

Fases korte termijn

De effecten zijn snel merkbaar als je stopt met roken. Dat neemt voordelen met zich mee voor de korte en lange termijn:

  1. Na 20 minuten: je bloeddruk en hartslagen dalen
  2. Na 1 uur: het giftige koolmonoxide verdwijnt uit je lichaam
  3. Na 24 uur: longen beginnen reinigen, vaak hoest je veel slijm op
  4. Na 48 uur: alle nicotine is uit je lichaam en je smaak- en reukvermogen verbeteren
  5. Na 72: je hebt (als het goed is) meer energie en ademen gaat eenvoudiger

In de eerste week of weken heb je mogelijk nog wat last van ontwenningsverschijnselen. Dit is normaal en betekent dat je lichaam zich aan het herstellen is.

Mogelijke ontwenningsverschijnselen zijn:

  • Slecht slapen
  • Somberheid
  • Humeurigheid
  • Hoofdpijn
  • Rusteloosheid
  • Hoesten/kuchen
  • Meer eetlust

Deze verschijnselen gaan meestal na één tot vier weken over.

Fases lange termijn

Op de lange termijn merk je ook andere voordelen van het stoppen met roken:

  • Na 2 tot 12 weken: je longfunctie en bloedsomloop zijn verbeterd
  • Na 1 maand: je conditie is duidelijker beter en je beweegt gemakkelijker. Je rokershoestje verdwijnt.
  • Na 1 jaar: het risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten is met de helft afgenomen. Ook de kans op het ontwikkelen van andere aandoeningen neemt langzaam af.
  • Na 5 tot 15 jaar: het risico op een beroerte is vergelijkbaar met die van iemand die niet rookt
  • Na 10 jaar: het risico op longkanker is gehalveerd en de kans op andere kankersoorten is sterk verminderd
  • Na 15 jaar: het risico op hart- en vaatziekten is hetzelfde als van iemand die niet rookt

Tips

Stoppen met roken is niet gemakkelijk. Je kunt alle hulp goed gebruiken.

Daarom hebben we de onderstaande 8 tips voor je samengesteld:

1. Kies een doel

Zet op papier wat waarom je wilt stoppen met roken en wat je uiteindelijk wilt bereiken, bijvoorbeeld:

  • Ik wil gezonder worden en er beter uitzien
  • Ik wil zwanger worden en mijn baby beschermen
  • Ik wil mijn longklachten aanpakken

Je kunt hier dan altijd op terugvallen, bijvoorbeeld tijdens moeilijke momenten waarop je snakt naar een sigaret.

2. Kies een stopdag

Kies een dag uit op de kalender waarop je in één keer helemaal stopt met roken. Zorg dat er op deze dag geen sigaretten meer in huis zijn.

Bereid je erop voor dat er moeilijke momenten zullen komen waar je snakt naar een sigaret.

3. Bereid je voor op moeilijke momenten

Probeer te bepalen op welke momenten je normaal gesproken het meeste zin hebt in een sigaret.

Zorg dat je op deze momenten iets anders te doen hebt. Maak een lijstje van dingen die je afleiding kunnen geven, zoals sporten, muziek luisteren of het oppakken van een hobby.

De trek naar een sigaret of shag verdwijnt dan meestal binnen 5 minuten.

4. Vermijd bepaalde situaties

Gooi asbakken en aanstekers weg. Die heb je niet meer nodig.

Verder kan het helpen om situaties te vermijden waarin je een sigaret wordt aangeboden. Het kan bijvoorbeeld slim zijn om in de koffiepauze niet te gaan staan bij mensen die wel roken.

Zorg dat je een vast en duidelijk antwoord hebt als iemand je toch een sigaret aanbiedt.

5. Licht familie en vrienden in

Vertel mensen met wie je normaal altijd rookte dat je bent gestopt. Vertel ook andere familie en vrienden dat je bent gestopt.

Ben niet bang om hulp te vragen uit je omgeving of erover te praten als je het even moeilijk hebt.

6. Leef gezond

Het is hoe dan ook belangrijk om gezond te leven, maar voor mensen die zijn gestopt met roken misschien nog wel iets belangrijker.

Daarom:

  • Eet genoeg groente en fruit
  • Drink voldoende water (minimaal 1,5 liter per dag)
  • Pas op met alcohol en koffie, omdat deze dranken vaak worden gekoppeld aan roken
  • Zorg voor voldoende beweging: minimaal 150 minuten per week bij een matig tot zwaar intensieve inspanning.

7. Beloon jezelf

Heb je een maand niet gerookt? Dan heb je misschien wel 100 euro bespaard. Ga lekker lunchen met een vriendin of koop er wat leuks van.

Op deze manier beloon je goed gedrag wat een signaal in de hersenen activeert. Hierbij wordt de nadruk gelegd op het gedrag die het veroorzaakte, waardoor je dat in de toekomst vaker dit gedrag gaat vertonen. Dit is wetenschappelijk onderbouwd.

8. Geef niet op

Ben je ondanks alles toch weer (heel) even begonnen met roken (al is het maar één sigaret). Geef de moed dan niet op en doe het volgende:

  • Ga na wanneer de verleiding voor het eerst te groot werd
  • Bedenk hoe je beter had kunnen reageren in die situatie
  • De volgende keer ben je sterker en kom je wel door deze situatie heen

Professionele hulp

Uit onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt dat de grootste kans op permanent stoppen met roken kan worden bereikt door deskundige begeleiding in te schakelen en dit te combineren met hulpmiddelen en/of medicijnen. Dit noemt men ook wel het stoppen-met-rokenprogramma of de stoppen-met-roken zorgmodule.

Begeleiding

Je huisarts, een ondersteuner in de huisartsenpraktijk of een coach/begeleider kan je helpen bij het stoppen met roken.

Vaak is de huisarts of je behandelend longarts (of longverpleegkundige) het beste startpunt. Hij/zij kan je de juiste weg wijzen naar zorgaanbieders die een stoppen-met-rokenprogramma aanbieden (in combinatie met intensieve begeleiding).

Medicijnen en hulpmiddelen

Als je arts het nodig vindt om medicijnen voor te schrijven dan heb je bij intensieve begeleiding - 1 keer per jaar, 3 maanden lang - recht op vergoeding van de volgende middelen:

  • Bupropion (Zyban)
  • Varenicline (Champix)
  • Nortriptyline (Nortrilen)
  • Nicotinevervangende middelen, zoals pleisters, zuigtabletten, smelttabletten en kauwgom

Vergoeding zorgverzekering

Het stoppen-met-roken programma wordt onder bepaalde voorwaarden volledig vergoed vanuit je basis zorgverzekering. Dat geldt zowel voor de begeleiding, de hulpmiddelen als de medicatie.

Voorwaarden

De onderstaande voorwaarden kunnen van toepassing zijn bij de vergoeding van het stoppen-met-rokenprogramma:

  • Het stoppen-met-rokenprogramma is opgesteld volgens de zorgmodule 'Stoppen met Roken' en voldoet aan de CBO-richtlijn 'Tabaksverlsaving'
  • De betrokken zorgverlener(s) is/zijn aangesloten bij het Kwaliteitsregister Stoppen met Roken.

Raadpleeg verzekeraar

Informeer bij je zorgverzekeraar welke voorwaarden voor jou gelden en bij welke zorgaanbieders je het stoppen-met-rokenprogramma volledig vergoed krijgt (zonder eigen risico).

De onderstaande zorgaanbieders zijn door de vier grootste verzekeraars (Achmea, VGZ, CZ en Menzis) gecontracteerd:

  • Smokefree
  • iLifeCoach
  • Medipro
  • Wequit
  • Sinefuma
  • Rookvrij en Fitter
  • ZoHealthy

Mist er een zorgaanbieder? Laat het ons weten.

Verder kun je terecht bij je huisarts als deze 'gedragsmatige begeleiding bij stoppen met roken' aanbiedt.

Voor volledige vergoeding van deze medicijnen (zonder eigen risico) maak je gebruik van een gecontracteerde apotheek.

Eigen risico

Of je eigen risico moet betalen hangt af van de situatie:

  • Als je gebruik maakt van een gecontracteerde zorgaanbieder/apotheek en je voldoet aan de voorwaarden van de verzekeraar betaal je geen eigen risico.
  • Als je gebruik maakt van een niet-gecontracteerde zorgaanbieder of apotheek betaal je waarschijnlijk wel je eigen risico, en mogelijk ook nog een eigen bijdrage.

Bronnen

Bij het samenstellen van deze Zorgwijzer zijn de onderstaande bronnen geraadpleegd:

Disclaimer

De informatie in dit artikel wordt beschikbaar gesteld met als enig doel behulpzame informatie te verstrekken aan bezoekers. Deze informatie heeft geen therapeutische of diagnostische waarde noch is deze informatie bedoeld als vervanging van diensten, informatie of gegevens van artsen, specialisten of andere gediplomeerden en professionals. Medisch advies, medische vragen, klachten of symptomen behoren besproken te worden met een gediplomeerd arts of professional.

Samenstellers van de zorgwijzers noch Zorgwijzer.nl stelt zich op geen enkele manier aansprakelijk voor de volledigheid, juistheid of effectiviteit van informatie op zorgwijzer.nl. Het gebruik van de informatie is op volledige verantwoordelijkheid en risico van de gebruiker.