De recente mooie lentedagen zijn gepaard gegaan met bijzonder hoge concentraties elzenpollen  zeer vroeg in het jaar. De drie stations van het Pollen Monitor Netwerk Nederland (Leids Universitair Medisch Centrum, Elkerliek Ziekenhuis in Helmond en Philips in Drachten) telden zeer hoge elzenpollenconcentraties, en ook zeer veel hazelaarpollen. Veel mensen die gevoelig zijn voor boompollen hebben deze dagen flinke hooikoortsklachten gehad.

Door het uitzonderlijk zachte weer in februari hebben de katjes van de elzenbomen (figuur 1) en de hazelaarstruiken zich in rap tempo ontwikkeld, zodat ze vanaf 15 februari grote aantallen pollen aan de lucht konden afgeven. De drie stations van het Pollen Monitor Netwerk Nederland, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), Elkerliek Ziekenhuis in Helmond en Philips in Drachten, telden de hoogste elzenpollenaantallen op 17 en 18 februari. In Leiden liep de dagtelling op tot 1542 pollen, in Helmond tot 2008 pollen en in Drachten tot 1101 pollen.

Het pollenmonitorstation in Drachten is vorig jaar april begonnen met het monitoren van de pollen. Voor Helmond en Leiden zijn er meer dan 40 jaar pollentellingen aanwezig. Het hoogst getelde pollenaantal op één dag kan enorm verschillen van jaar tot jaar (zie figuur 2). In sommige jaren is de hoogste dagtelling van elzenpollen slechts 100 tot 200 pollen. In deze jaren zullen boompollen-gevoelige mensen niet veel klachten ervaren. Maar in de jaren met tellingen boven de 500 pollen kunnen de klachten ten gevolge van de elzenpollen flink oplopen.  Het zeer hoge aantal elzenpollen tot nu toe dit jaar is het hoogste  aantal ooit geteld in Helmond en voor Leiden komt 2019 op de vierde plaats van jaren met hoogst oplopende elzenpollen¬concentraties.

De zeer hoge hoeveelheden pollen van afgelopen weekend deden zich ook vroeg in het jaar voor. In Leiden was alleen 1998 net iets vroeger met op 15 februari 1985 pollen en in Helmond werd in 2004 zelfs al op 6 februari de hoogste waarde (956 elzenpollen) van dat jaar geteld.

Naast elzenpollen waren er de afgelopen dagen ook hoge aantallen hazelaarpollen in de lucht. De elzen- en hazelaarpollen hebben bij veel mensen die hier gevoelig voor zijn geleid tot hevige klachten aan de luchtwegen of de ogen.

Door zacht en droog weer aanhoudende overlast

Ook komende tijd kan veel last worden ondervonden van het pollen van de els en hazelaar, omdat het zeker de komende tien dagen nagenoeg droog en zacht blijft. Daarbij waait de wind tot halverwege volgende week uit het noordoosten tot zuidoosten. Hierdoor kan pollen uit Duitsland naar ons land worden aangevoerd. Vanaf begin maart wordt de temperatuurverwachting onzeker, maar de kans op een terugkeer naar echte winterkou in maart is uitermate klein. 

Als gevolg van het zachte weer zou de berkenbloei dit jaar ook vroeg van start kunnen gaan. Dan zouden eind maart de berkenpollen in de lucht kunnen verschijnen. Dit betekent dan opnieuw klachten voor mensen die gevoelig zijn voor de boompollen.